Etsen advies thuiswerkplaatsje
Ik werk regelmatig in Amsterdam op een grafische werkplaats waar alles goed geregeld is rondom etsen en afvoer. Nu wil ik daarnaast thuis op kleine schaal etsen en ben ik op zoek naar advies om dat zo milieuvriendelijk en verantwoord mogelijk te doen.
Mijn vragen:
– Wat is volgens jullie de beste milieuvriendelijke manier om thuis te etsen?
– Met welke alternatieven (bijv. ijzerchloride, zoutets, etc) werken jullie?
– Wat moet ik precies afvoeren (etsbaden, spoelwater, doeken, platen)?
– Hoe en waar voeren jullie dit af op een veilige en verantwoorde manier, en hoe weet je wanneer het afgevoerd moet worden?
– Wat mag absoluut niet door de gootsteen?
Alle tips, ervaringen of praktische do’s & don’ts zijn heel welkom.
Bedankt alvast.
bedankt iedereen voor de reacties. heel even voor de helderheid ik zou werken met een zink ets plaat en aquatint met Lascaux Aquatinta Spritzgrund via airbrush techniek. voor mij is het vooral belangrijk welk ontwikkelbad ik het beste kan gebruiken en hoe ik dit moet afvoeren of is het onuitputtelijk zoals bij de methode van Koen.
Beste Judith,
Sytze Folkertsma (Rietveld) Peter Sinkovic (Rijks) en ik werkten samen in de werkgroep Materiaal & Techniek voor het tijdschrift kM. We hebben tussen 1992 en 2004 onderzoek gedaan naar de veiligheid van (toen) alternatieve grafische materialen en technieken. Daarover hebben we verschillende keren in kM en in het engelse tijdschrift Printmaking Today gepubliceerd. Een eerste samenvatting staat in een artikel in kM: ‘Veilig en veiliger. Innovatie in de grafische technieken’, in: kM, nr. 50 (2004, zomer), pp. 41–43. In 2007 is deze tekst herzien en in het engels vertaald op de website van het australische Warringah Printmakers gepubliceerd. Daar is het niet meer, maar ik stuur je de PDF van het artikel. WP geven een hoop informatie hoe veilig te werken en waar je materialen kan kopen (in NL bij Polymetaal, zie ook handleidingen op hun website): https://www.printstudio.org.au/ en klik aan de uiterst rechtse kant op “Safe Printmaking”.
Alvast een eerste advies: gebruik geen vloeistoffen waar giftige dampen of gassen uit voortkomen, dus geen salpeterzuur, Dutch mordant of zoutzuur om te etsen, en geen terpentine, thinner, peut of benzine om schoon te maken, dus ook geen vloeibare etsgronden waar deze oplosmiddelen inzitten.
Tweede advies: gebruik degelijke rubber handschoenen bij etsen en schoonmaken. Dus geen huishoud-handschoenen waar je de vaat mee wast en geen latex of vinyl wegwerphandschoenen.
Beste Tim,
Inderdaad over het asfalt. Ik hoop dat de Nederlandse overheid er een keer achter komt hoe gevaarlijk asfalt is. Door wegslijtage komen er dagelijk tonnen aan asfaltstof in de Nederlandse atmosfeer. Daar ligt een groter probleem dan aan stuifkist van een graficus.
Het is tijd dat men een alternatief zoekt voor asfaltwegen. Bijvoorbeeld betonplaten.
Hoi Judith,
In Zwolle etsen we elektrolytisch. Dit is opgezet door mijn voorganger Henk Tichelaar.
Voordeel: je hebt in principe geen chemisch afval meer, het etst fantastisch en is voor de gezondheid niet schadelijk (geen dampen). Je hebt hier wel zinksulfaat of kopersulfaat voor nodig, die blijft voor ‘altijd’ in oplossing en raakt niet uitgeput. Met sulfaat op de huid moet je wel voorzichtig zijn.
Als je dat wilt opzetten, is het wel een opstelling die wat werk, investering en handigheid vereist. Maar als je dat eenmaal hebt en je werkt ermee, dan wil je niet anders meer. 😉 Kom gerust een keer kijken als je wilt.
Meer weten: https://www.greenart.info/galvetch/contfram.htm
Als inkt kan ik je de Aqua wash van Charbonnel aanbevelen, of de safewash van Cranfield. Gewoon schoon te maken met water en zeep. Doeken kunnen, mits ingedroogd, bij het restafval werd mij ooit verteld door iemand bij het chemie depot.
Vernis van Baldwin Ink Ground. Werkt super.
bedankt voor je antwoord. Ik kom graag een langs om eens te kijken hoe jet aanpakt als dat mag
Beste Judith,
Gebruik je zinken etsplaten of (rood)koperen etsplaten, want dat maakt uit.
In de jaren 80 is er ooit een onderzoek geweest naar ‘arbeidsomstandigheden van etsers’, mogelijke door de UvA. Ik meen mij te herinneren dat daarin veel stond over gebruikte materialen.
Ik bracht uitgewerkt salpeterzuur weg bij de gifbus en spoelde nooits iets door de gootsteen.
Heb koperplaten altijd met yzerchloride geëtst in een hoge vertikale etsbak 130 cm hoog, 98 cm breed en (binnenmaat ) 3 cm diep met onderin een vijverpompje voor turbulentie.
Het gevaarlijkste was Asphalltpoeder, dat je bij Van Ginkel kocht in zakken van 500 gram om in een stuifkist te gebruiken voor aquatinten. Zeer kankerverwekkend.
Met vriendelijke groet,