Grafisch museum & atelier ‘in den groenen zonck’

Grafisch museum & atelier ‘in den groenen zonck’ is een klein, intiem museum, met op panelen de uitvinding en de opkomst van de boekdrukkunst, de opkomst en de werking van de andere grafische technieken; oude drukpersen en ambachtelijke materialen vooral over hoogdruk en boekdruk. Een aparte afdeling is gewijd aan de zeefdruk, in de vorm van het ook toegankelijke zeefdrukatelier van de eigenaar H. Schalken.

Het museum ‘in den groenen zonck’ is gehuisvest in de beide voormalige koetshuizen van het eind-18de-eeuwse pand ‘in den groenen zonck’ en op de bovenverdieping van het huis zelf, een aristocratisch boerenwoonhuis. Het is gelegen in de kom van het fraaie, door de 15e eeuwse Sint Lambertuskerk gedomineerde, Brabantse dorp Wouw. Het geheel is deels in 1975, deels in 2004 gerestaureerd en fungeert sindsdien als onderkomen voor zowel het grafisch museum, alsook als woonhuis en als grafisch atelier van de eigenaar.

Foto Piet den Blanken

Ontstaan van de collectie en oprichting van het museum

Het museum is particulier bezit van de eigenaar van het pand, de neerlandicus-grafisch kunstenaar Drs. H.C.F. Schalken (Harrie, Weert, 1946), wonend en werkend in hetzelfde pand. Het allereerste begin van de collectie werd gevormd in het kader van een studieverzameling materialen rond een doctoraalscriptie boekwetenschap van de eigenaar destijds in Utrecht en Amsterdam, later overgebracht naar Wouw. Sindsdien is het museum een – niet-commerciële – eenmansonderneming gebleven, gestadig groeiend via schenkingen als gevolg van het vrijkomen van steeds meer hoogdrukmaterialen bij het overgangsproces van boekdruk naar offsetdruk in veel drukkerijen.

De collectie van het museum

In het museum ‘in den groenen zonck’ kan men middels fotopanelen en materialen kennisnemen van de problematisering van de uitvinding van de boekdrukkunst, het lettergieten en het letterzetten, de opkomst van de boekdrukkunst in de Nederlanden, de ontwikkeling van colofon tot titelblad, de gang van zaken in de laat-middeleeuwse boekdrukkerij; toelichtingen vanuit boekwetenschappelijke hoek. Daarnaast staan er in het museum een aantal antieke boekdrukpersen – op gezette tijden in werking – waaronder trapdegelpersen begin vorige eeuw, een handpers uit 1887 en als topstuk een tweehonderd jaar oude en nog in werking zijnde klassieke boekdrukhandpers (timpaan-frisket-pers) van het type ‘albion’.

Verder herbergt het museum een unieke, en mogelijk Nederlands grootste, uit tientallen exemplaren bestaande verzameling van eind 19e-eeuwse boeken- en kopieerpersen, van diverse ijzergieterijen afkomstig, en vormgegeven in diverse neo-stijlen, al naar gelang de mode van het betreffende decennium. Uiteraard treft men in het museum ook aan: oude ambachtelijke materialen uit het boekdrukkers- en boekbindersvak, alsook curiosa als stencilmachines uit de begintijd, waaronder een uit het begin van de vorige eeuw, van de beroemde firma Edison afkomstig, mét octrooiplaat.

Een kleine aparte afdeling is gewijd aan het met de hand gieten van losse loden letters. Een andere aparte afdeling omvat een grote verzameling antieke schrijfmachines, waaronder de eerste/vroegste ontwikkelingen op dit gebied. In het aan het museum gekoppelde zeefdrukatelier: zeefdrukgrafiek en tekeningen van Harrie Schalken, de eigenaar van het geheel, in een permanente expositie, alsmede op panelen toelichting bij de werking van het zeefdrukprocedé. Verkoop van moderne zeefdrukprenten in het galeriegedeelte.
Geopend op zondagen van 13 tot 17 uur.

Groepsbezoeken zijn ook op andere tijden mogelijk.

Plaats een reactie