Techniek

Ties Schotel
tiesschotel@hotmail.com

18 november 2020

Op zoek naar Meppels lettertype

Ik ben op zoek naar een lettertype dat in Meppel is gemaakt.

Daarnaast ben ik op zoek naar lettertypes die gebruikt werden/worden door drukkerijen in Meppel.

Alvast bedankt!

3 gedachten over “Op zoek naar Meppels lettertype”

  1. Ik vermoed dat er geen echte Meppelse letters bestaan. Er zijn wel veel letters in Meppel gebruikt door het relatief grote aantal drukkerijen en zetterijen. Lood bij de traditionele drukkers als Giethoorn en Ten Brink en later fotozetletters bij de Zetcentrale Meppel en de Elsevier-zetterij die veel werk voor o.a. Krips maakte. De bibliotheek van het museum geeft – zoals Jan Nefkens het al aangaf – uitsluitsel. Daarnaast zijn er in dat zelfde museum letters die uitsluitend in Meppel voorkomen. Unieke exemplaren van het Hadego fotografische koppenzetsysteem dat gebruikt werd tussen 1948 en ongeveer 1988. Het was een Nederlandse uitvinding en werd in Europa en Noord-Amerika intensief gebruikt voor tijdschriften en reclamedrukwerk. Het systeem maakt gebruik van zwarte kunststof matrijzen waar witte letters in zeefdruk op waren gedrukt. De losse letters gingen in een zethaak en werden regel voor regel gefotografeerd op film. Het positieve zetsel werd gecombineerd met tekstkolommen en eventueel ook beeld.
    Gardata (een van de bedrijven van wijlen Gerrit Heinen van o.a. de Zetcentrale) schonk de Hadego installatie aan het museum in Meppel. In 1967 kocht ik als privépersoon de collectie Hadegomatrijzen van de oude fotozetterij in het Carlton gebouw in Amsterdam. De computer deed daar zijn intrede en de pagina’s werden voortaan gezet op een Intertype Fotosetter. Alle oude systemen werden vervangen en afgevoerd. Ik kocht toen alle overgebleven Hadego matrijzen en heb ze ruim 40 jaar thuis op de zolder bewaard. Uiteindelijk schonk ik de matrijzen aan Meppel toen bleek dat dit in ons land de enige plek was waar nog een Hadego staat. Als alles goed is gegaan staat de Hadego en haar matrijzencollectie nog steeds in het museum.
    De letters op die matrijzen zijn redelijk uniek en kunnen – met enige mate van grafisch chauvinisme – ook “Meppelse Letters “ genoemd worden, denk ik.

    Beantwoorden
  2. Beste Ties,
    Als er meerdere aanknopingspunten zijn over de letterontwerper, of de bewuste letterfamilie, dan helpt dat om een Meppelse letterfamilie terug te vinden.
    Voor als nog is niets bekend, al bestaan er uitzonderlijke letters en matrijzen, zoals half -vette groot-korpsletters die we vroeger gebruikten speciaal voor kinderboeken.
    Succes.

    Beantwoorden
  3. Wij kennen in Meppel geen lettersnijders nog -gieters. Natuurlijk zijn we nieuwsgierig hoe u komt aan het idee dat dit zou bestaan. Het gebruik van letters bij de diverse drukkerijen is alleen na te gaan door het raadplegen van hun letterproeven. Daarvan zijn er wel te vinden in de bibliotheek van het Drukkerijmuseum Meppel.

    Vriendelijke groet,

    Jan Nefkens

    Beantwoorden

Laat een antwoord achter aan Jan Alberts Reactie annuleren