Techniek
10 januari 2013
Hoe een goede druk met degelpers?
Wie kan mij helpen met het probleem om een goede druk te krijgen voor Letterpress?
Ik heb nu zelf van mdf-platen en karton een blok gemaakt voor polymeerplaten. Ik heb 2 verschillende diktes van polymeerplaten, maar op het lukt niet om een mooie druk in het papier te krijgen.
Bij de letterzetcursus van Grafisch Werkcentrum Amsterdam is mij verteld dat je met papier/kanton de druk erachter bouwt. Verschillende diktes en ook zonder papier geprobeerd, maar ik vind niet dat de druk mooi egaal is. Daarnaast moet ik nu zo hard drukken dat mijn zethaakjes kapot gaan en je ziet ook de rand van de polymeerplaat er ligt ingedrukt. Ik kan nu aan magnetische blokken komen, zou dit al schelen? wat doe ik fout?
Nu ik een trouwkaart mag ontwerpen voor Letterpress zou ik dit heel graag met mijn eigen pers willen doen… maar ik wil wel een mooie kwaliteit van drukken. ‘Normaal’ drukken zonder dat het in het papier word gedrukt, werkt prima.
Wie kan mij helpen of bij wie kan ik misschien op les? Ik woon in Utrecht.
Alvast bedankt!
Groeten, Lindsey Knoop
Dus: normaal afdrukken met harde legger, resultaat scherpe afdruk en weinig moet.
Letterpress afdruk met zeer zachte legger met bv rubberdoek, resultaat veel moet. (LETTERPRESS)
De vraag was om een goede afdruk te krijgen in wat men tegenwoordig noemt LETTERPRESS…
Een goede afdruk heeft een scherp beeld met weinig tot geen moet, dit verkrijgt men door een harde legger en goede letter. Ook is hier een goede inkt voor nodig, geen slappe offsetinkt. Het advies om een rubberdoek te gebruiken (een gebruikte offset) is juist! Het gebruik van het juiste zeer zachte papier bv Crane of Oud Hollandsch spreekt voor zich. En tja je kan het niet mooi vinden en niet zoals het hoort, tijden veranderen…. Dus wil je LETTERPRESS vergeet dan al die goed bedoelde adviezen.
Casingpapier is prima papier om leggers van de te maken; sterk en mooi egaal. Deze papiersoort is te koop bij de papierhandel. Om een pikeersel precies in de legger te plaatsen dient men het vel met daarop het pikeersel op de legger te leggen en dan met een els aan de lange zijde van het vel op een afstand van ongeveer een halve centimeter van de papierrand links en recht twee gaatjes te prikken door het vel met dat pikeersel en door de legger heen.. Door een v-vorm naar die gaatjes toe te knippen c.q. met een toestelmesje een v-vorm te snijden, het laatste gaat preciezer, kan men bij het openen van de legger precies zien waar men het vel met het pikeersel. Plak het vel vast door slechts op twee plekken aan het uiteinde van dat vel een weinig lijm te smeren. Als toestelpapier is het papier goed te gebruiken dat tussen de offsetplaten en de films zit. Bij wat zwaarder werk is ook 30 grams en 45 grams te gebruiken. Wanneer een pikeersel op de cilinder moet worden aangebracht, dient dat op dezelfde wijze te gebeuren, daarbij moeten die twee gaatjes aan de aanlegzijde worden geprikt. Bij cilinders van grote omvang prikt met in het midden van het vel.
Ik kom nog even terug op het gebruik van een rubberdoek in de legger. Wanneer men met afgereden letter te maken heeft, is een rubberdoek soms een uitkomst; men drukt dan wel kapstokken, gelet op de moet. Gebruik bij een goede letter nimmer een rubberdoek!
Bij het zogenaamd blindrukken (het drukken van een vorm zonder inkt) is een zachte papierssoort heerlijk om te drukken.
Succes er mee.
Bij een “toestel” wordt er eerst een afdruk gemaakt met weinig moet, in de afdruk wordt daarna aangegeven wat te nog te licht drukt, vervolgens wordt er op de plekken waar de druk te licht is, een papiertje geplakt, (met zo min mogelijk lijm, en eerst op maat scheuren) daarna wordt er UIT de legger een vel papier gehaald, en de aangepaste afdruk kan ervoor in de plaats. (wel zorgen dat het op dezelfde plek drukt).
de legger wordt weer gesloten en een nieuwe afdruk gemaakt, en daarna kan het toestel nog verder worden aangepast. Legger weer open halen, en het toestel verder aanpassen.
Vloeipapier kan hier goede diensten doen.
door de dikte van de toegevoegde papiertjes aan te passen kan de druk heel secuur worden geregeld, en uiteindelijk een perfecte afdruk geven.
P.J.h ter Voort: dank je voor je reactie. Heb Google erbij gebruikt om verschillende woorden op te zoeken. Aangezien ik nog niet zo heel lang met deze techniek bezig ben. Wat is precies ‘spancasing’. Ik begrijp wat u met de meeste advies bedoeld. de tape was even wat ik nu had, dubbelzijdige tape was op. Ik heb meerdere inkeren van offset en een aantal op oliebases.
Ik heb een paar keer gedrukt met inkt, maar op dit moment ben ik bezig om een mooie egale druk te krijgen inhet papier. Maar de degel moet waarschijnlijk ook goed worden afgesteld.
Bedankt voor alle reacties.! Ook via de email die ik heb mogen ontvangen… Er zijn heel wat manieren zoals ik het leest om de druk op te bouwen. Een handdegelpers daar komt minder druk op dan een machine. Daar zit ook een groot verschil.
Jan: je hebt gelijk over de sluitstukken… Hadden andersom moeten zitten, wist ik ook alleen ja blijkbaar met de dikte bezig geweest. Klopt dat op de foto de legger dik is, maar een dunne legger, hard/ zacht materiaal verschillende mogelijkheden heb ik geprobeerd.
Vraag: wat bedoel je precies met ‘ ik maak een toestel’ hoe ziet zoiets eruit? Of hoe maak je dat?
Sanders: christiaan Janssen is al op bezoek geweest 😉
Anne: Dank je wel voor je tip, ga het eens proberen. Kan nooit kwaad volgens mij. En de site leuk, daar ga ik eens rondneuzen.
Ik vergat nog op te merken dat de gebruikte inkt van groot belang is. Voor de degel is het beste een korte inkt te gebruiken, zelf werk ik meestal met offsetinkten, die mij uitstekend bevallen op de degel. De kleur inkt kan ook wel eens problemen opleveren met name de kleur groen en soms grijs. Groen geeft vaak een niet homogene afdruk. En vooral niet te veel knoeien met die inkten, gewoon uit het blik, bij harde papiersoorten, indien nodig een klein beetje droging en bij te stijve inkten heel weinig verdunner met dan ook een ietsje droging toevoegen.
Staan de letterrollen wel goed afgesteld? Maak ook de rollenbaan en de klossen goed vetvrij, zo voorkomt u slippen van de letterrollen. Een beetje harspoeder op de rollen baan wil enorm helpen. Uiteraard een goede legger opbouwen en de degel goed afstellen. Voor het leggervel spancasing gebruiken en onder het leggervel een vel 250 grams karton verder opvullen met 80 grams. Wanneer ik zo die vorm zie, hoeft daarvoor geen pikeersel te worden gemaakt. Gewoon een simpele vorm waarbij beslist geen rubbervel onder de legger moet worden gedaan. Wel een nieuwe legger maken wanneer eerdere vormen al een moet in de legger hebben gemaakt. Wanneer een flinke moet in de legger zit, kan je afstellen wat je wilt doch zal nimmer een goede afdruk kunnen worden geproduceerd. Uiteraard werkt het met zacht karton makkelijker dan met hardere kartonsoorten doch ook de hardere moeten gewoon probleemloos kunnen worden gedrukt bij een goed afgestelde pers. In principe is boekdruk de ideale methode om alle soorten papier te kunnen drukken. MC, chromecoat en kunstdruk lenen zich niet goed voor het drukken op een degel. daarvoor is een cilinder beter geschikt.
Het maakt totaal niet uit op wat voor een voet het cliche wordt gemonteerd. Met tape bevestigen lijkt mij niet geweldig om sluitend werk te produceren, spijker het dan gewoon in de voet vast. Een magneetvoet werkt uiteraard veel gemakkelijker. Succes met uw drukwerk.
Ik ben het met Sander en Jan eens. Wat ook kan helpen is om horizontaal te printen. Ik werk zelf met een Adana 8×5 en gebruik verrschillende papier soorten. Ieder papier moet weer anders worden ingesteld. Het is een beetje “trail and error” soms. Wat ook kan helpen is om het papier door een water badje te halen. Je haalt er 1 doorheen en legt er dan een droge bovenop. Dan weer een vochtige enzovoort. Ik verpak het dan voor een nacht in een plastic zak. Klaar om er de volgende dag mee te printen. Ik woon zelf in de UK en heb veel geleerd via de site “print for the love of wood” en haar blog is lezen met zeer veel informatie op alle print gebied…”Letterpress in de UK”
Mdf zou net zo goed moeten werken als een magnetische voet. Rubberdoek is misschien wel te vinden via een bevriende (offset)drukker.
Ook niet onbelangrijk is de soort papier die je gebruikt. Die moet zich wel lenen voor met veel spanning drukken. Kijk eens op de site van Christiaan Janssen (http://christiaanjanssen.wordpress.com/); die heeft een mooi assortiment.
En verder moet je pers natuurlijk goed zijn afgesteld, zodat je een gelijkmatige spanning over de hele vorm hebt.
Succes!
Een paar opmerkingen die ik zo zie op de foto’s, de sluitstukken horen andersom te zitten en het lijkt mij toe dat je legger veel te slap zit, die behoort strak opgespannen te zitten. Wat betreft het soort legger dat je gebruikt, dat ligt eraan wat voor materiaal je wilt bedrukken en met hoeveel spanning. Als ik met polymeer druk gebruik ik een magneetfundament en een normale legger, en ik maak een toestel om de drukspanning overal gelijkmatig te krijgen.
Dank je voor je reactie, nu gebruikte ik papier/karton en een stuk foam-achtig (zacht) stuk. Maar rubbervel nog niet geprobeerd! Ga ik proberen, eerst opzoek waar ik dit kan vinden. Niet in huis namelijk.
Een zachtere legger maken, evt. rubbervel erbij.