Julie de Graag (1877–1924), aan wie museum Escher in het Paleis in 2024 verrassend een tentoonstelling wijdt, geldt als een onbekend genie van de Nederlandse grafische kunst. Honderd jaar geleden maakte zij, in kleine kring bekend door haar minimalistische hout­sneden van planten, dieren en landschappen, een einde aan haar leven. Julie de Graag is het middelpunt in Bremmerianen, een essaybundel van Jan Paul Hinrichs met levensportretten van tien enigszins in de luwte opererende kunstenaressen met veel klasse. Allen hadden ze ooit les van ‘kunstpaus’ H.P. Bremmer en werkten in een sobere, ­precieze stijl.

Bremmerianen is een speurtocht binnen een nooit eerder beschreven ­intrigerende kunstwereld vol verborgen levensgeschiedenissen van tien ongehuwde dames van stand, veelal wonend in grote huizen in Den Haag en Laren. Hier komen we ook jonkvrouw Anna Egter van ­Wissekerke tegen die De Stijl-man Vilmos Huszár naar ­Nederland haalde, maar van haar ouders niet met hem mocht trouwen. Tjitske van ­Hettinga Tromp, door Charley Toorop geportretteerd, staat centraal met haar oorlogsdagboek uit Zaltbommel, Bertha van Hasselt met haar portretten van de onlangs via een spectaculair dagboek herontdekte kunste­nares Sanne Bruinier, art nouveau-schilderes Louise van ­Blommestein met haar bruuske vertrek uit Laren naar het antropo­sofische centrum Dornach. Literaire connecties spelen hier ook, want enige kunstenaressen zijn literair begaafd en publiceren.

Bremmerianen is geschreven op grond van uitvoerig archiefonderzoek. De uitgave is ruim geïllustreerd met veel onbekend materiaal, onder andere met de voor zover bekend eerste foto’s van Julie de Graag die boven water zijn gekomen.

Jan Paul Hinrichs publiceerde De laatste landheer, een essaybundel over Ivan Boenin, en De melancholie van een residentie, een portret van J.J. Voskuil in Den Haag. Onlangs verscheen van hem Mysterie van voorbij, een door Emo Verkerk geïllustreerd biografisch essay over J. van Oudshoorn. Boeken van Jan Paul Hinrichs zijn vertaald in het Duits, Engels, Italiaans, Oekraïens en Russisch.