ernst jandl
poëzieklysma
Uitgeverij Vleugels, 2017
Formaat: 140 x 210
Aantal pagina’s: 48
Oplage: 300 exemplaren
€ 19,95

Uitgave bestellen

Uitgave bestellen

Door het invullen van dit formulier bestelt u de uitgave poëzieklysma (€ 19,95) bij Uitgeverij Vleugels. De verdere afhandeling van de bestelling gebeurt door de uitgever. Hebt u vragen over uw bestelling, dan kunt u daarvoor terecht bij Uitgeverij Vleugels (info@uitgeverijvleugels.nl).

ernst jandl – poëzieklysma

Met de bundel idyllen (1989), waaruit hier 33 gedichten werden vertaald door Erik de Smedt, rekent Jandl af met al wat er expliciet en impliciet van poëzie wordt verwacht, ook van die van hem.

Zo herziet hij ook zijn eigen imago van onvermoeibare taalvernieuwer. Waar hij vroeger rijm en metrum als traditionele lyrische elementen vermeed, haalt hij die nu, zij het vaak provocerend ironisch, zijn gedichten binnen. Dichterlijke inspiratie wordt teruggebracht tot ambachtelijk werk. Zelfs het writer’s block blijkt aanleiding te kunnen geven tot geïnspireerde gedichten. Hoge en lage registers worden vermengd. Volstrekt onpoëtische, zelfs pijnlijke onderwerpen uit de privésfeer zoals depressie, slapeloosheid, impotentie en andere gebreken van lijf en leden, komen vrijuit ter sprake.

De dichter die in zijn burgerlijke leven zoveel behoefte had aan orde en vaste gewoonten laat in zijn poëzie ongeremd zijn duivels los. Wat in de maatschappelijke omgang niet bon ton is, wat bij voorkeur taboe blijft – ziekte, ouderdom, dood – staat hier in de schijnwerpers. Echter niet als een vorm van exhibitionisme en egocentrisme, maar uit een streven naar waarachtigheid, in een bevrijd en bevrijdend spreken. ‘Kunst’, zegt Jandl, ‘bestaat er onder andere in dat je je van boeien kunt ontdoen of ze kunt breken, waar niemand die tot dan toe heeft opgemerkt.’

Op de map met voorstudies van de allesbehalve lieflijke idyllen, bewaard in het literatuurarchief van de Österreichische Nationalbibliothek, schreef de dichter als titel het neologisme ‘Lyrikklistier’. Een ‘poëtische darmspoeling’ voor alles wat hem kwelde, maar ook voor wat hem een leven lang tegenstond in een al te harmonische kunst- en literatuuropvatting: schone schijn, verdringing en gepronk met eeuwige waarden. De dichter plaatst er een vrolijk materialisme, een schaamteloze openheid en relativerende (zelf)spot tegenover. Ondanks alle weerzin en negatie kun je tussen de regels door toch een groot ‘ja’ lezen: koppige levenslust, vertrouwen in liefde en schoonheid. ‘Ik wil gedichten schrijven die iemand niet koud laten’, zei Jandl. Dat geldt zeker voor deze idyllen, al bezorgen ze je soms koude rillingen.

Plaats een reactie

Meer uitgaven van

Uitgave 209 van Uitgeverij Vleugels

25 nieuwe titels bij Vleugels

Alain Robbe-Grillet – Het strand

Georg Heym – De gek

Benjamin Péret – Verhaal voor blauw en wit

André Gide – Moerassen

Antonin Artaud – Er is geen hemelgewelf meer

Matei Vişniec – De stad met één enkele bewoner

Cécile Wajsbrot – Caspar David Friedrichstraße

Thomas Bernhard – Wandeling

Georges Bataille – De geschiedenis van het oog

Paul Éluard – In het ene oog de maan, in het andere de zon

Georges Bernanos – Meneer Janeu

Günther Anders – De vooroudermoord

Maurice Blanchot – Als de tijd daar is

Louis Aragon – De Hollandse reis

August Stramm – De mensheid / Wereldwee / De laatste / Wachten

Francis Ponge – Proëmia

Ye Mimi – Ik wist niet dat jij niet wist dat ik niet wist

Kurt Schwitters – Zjakko

Kurt Schwitters – Auguste Bolte

Kurt Schwitters – Bofkont Hans en andere sprookjes van Merz

Patrick Modiano – Blue Aloha

Linda Maria Baros – Het huis van scheermesjes

Marcel Schwob – Essay over mijn paraplu

Max Blecher – Het verlichte hol

Guillaume Apollinaire – De Schaduw

Colette – Sido

Erik Orsenna – Twee zomers

Liefde – Marguerite Duras

Jack Spicer – Citroenen, gedichten en zeewier

Hans Arp – De windharp

André Gide – De onzorgvuldig geketende Prometheus

Daniel Banulescu – Wat goed om Daniel Banulescu te zijn

Rui Cóias – Laat de stilte

Jean Echenoz – Drie broodjes in Le Bourget

Marguerite Duras – De boa

Olivier Adam – Kliffen

Mihail Sebastian – Vrouwen

Boris Vian – De hartenvreter

Olivier Rolin – Veracruz

Raymond Queneau – Enkele korte opmerkingen met betrekking tot de aërodynamische eigenschappen van de optelsom

Francis Ponge – Namens de dingen

Valery Larbaud – Barnabooth

Emmanuel Bove – Een vader en zijn dochter

Maurice Pons – De seizoenen

Georges Bataille – Het kleintje

Jerome Rothenberg – De heilige woorden van Tristan Tzara

Nika Toerbina & Hannah van Binsbergen – Mijn leven is een schetsblad

Guillaume Apollinaire – Het raam gaat open als een sinaasappel

ernst jandl – poëzieklysma

René Crevel – De vrouw met de naakte hals

Maurice Pons – Nachtpassagier

Christian Oster – Mijn grote appartement

Charles Cros – Vroeger

Pierre Reverdy – Het ovale dakraam

Konrad Bayer – de peer en ander proza

Samuel Beckett – Kort proza

Robert Desnos – Praatzieke duisternis

H.C. Artmann – frankenstein!! (vertaald en bewerkt door Wiel Kusters)

Georges Perec – Poging tot uitputtende beschrijving van een plek in Parijs

W.B. Yeats – De spiraal

Karim Schelkens – Verlangen naar beitels

Hans (Jean) Arp – Zingend blauw

Marguerite Duras – Gesprek in een parkje

Chrétien Breukers – Twee (niet-verstuurde) brieffragmenten

Yves Bonnefoy – De gebogen planken

Emmanuel Bove – Plankenkoorts

Robert Desnos – Een zwijnenboel en andere vertellingen

Boris Vian – De man die van het Empire State Building sprong en andere verhalen

Tien charmes – Paul Valéry

Viviane Élisabeth Fauville

Jean-Philippe Toussaint – Voetbal

Louise de Vilmorin – Sint Eensgelee

Jean Arp – De vierhoekige duiven

Poèmes secrets / Geheime gedichten van Guillaume Apollinaire

Richard Huelsenbeck – Berlijnse gebeden

Blaise Cendrars – Ik heb gedood

Cristian Popescu – De schreeuw

Guus Luijters – Ménilmontant

Christophe Tarkos – Ik ben vrij

Lans Stroeve – Petit livre d’eau

Marguerite Duras – De man in de gang

Lans Stroeve – Omen

Zeewee – Marie Darrieussecq

Idioot – Konrad Bayer

Opmerkingen – Nathalie Quintane

Yanko González Gangas – een onruststoker / brr / s

Arno Schmidt – Verhalen van Stürenburg

Erik Menkveld – De wemeling

Diona Ioanid – Uit een verte ver voorbij de woorden

Sleutels ruilen – Arno Schmidt

Vincent, terugverlangend naar het land der schilderingen

Guillaume Apollinaire – Twee gedichten voor Lou

‘Ooggetuigen zijn de gevaarlijkste vertellers’ van Don-Aminado

Nagelaten notities van Lans Stroeve

‘alles stil’ van Norbert Hummelt

‘De waarheid zoals die zich eens voordeed’ van Philip Nikolayev

‘Waarom zijn we niet in het paradijs?’ van Ann Jäderlund

‘Geheim op klaarlichte dag’ van Habib Tengour in een vertaling van Kiki Coumans

‘Zomerregen’ van Yves Bonnefoy in vertaling van Kiki Coumans

‘Notes 0718, 0719 en 720’ van Q.S. Serafijn

Rozalie Hirs – Curvices and musicles

Mathieu Lommen – Fotomontage op postzegelformaat